An toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) luôn là nền tảng cho sự phát triển bền vững của bất kỳ doanh nghiệp nào. Trong bối cảnh Tháng hành động về an toàn vệ sinh lao động năm 2025 diễn ra với chủ đề trọng tâm là “Tăng cường đánh giá, nhận diện nguy cơ rủi ro và chủ động triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc”, việc nhìn lại và cải thiện hệ thống quản lý rủi ro nội bộ là điều vô cùng cần thiết.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn:

• Khái niệm và tầm quan trọng của đánh giá nguy cơ

• 6 bước nhận diện và xử lý rủi ro an toàn lao động

• Gợi ý công cụ, mẫu biểu và chính sách hỗ trợ thực tế

1. Nhận diện nguy cơ: Bước đầu tiên để xây dựng môi trường an toàn, vệ sinh lao động 

 Vì sao phải đánh giá nguy cơ rủi ro?

• Giảm thiểu tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp

• Giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật (Luật an toàn vệ sinh lao động , Nghị định 39/2016/NĐ-CP)

• Tối ưu chi phí vận hành, giảm gián đoạn sản xuất

2. Các loại nguy cơ phổ biến tại nơi làm việc

 Nguy cơ kỹ thuật:

• Thiết bị lỗi, không kiểm định, mất an toàn

• Điện rò rỉ, thiết bị áp lực không che chắn

Nguy cơ do con người:

• Thiếu kỹ năng xử lý tình huống

• Làm việc quá giờ, mất tập trung

Nguy cơ môi trường:

• Tiếng ồn, bụi, hóa chất, nhiệt độ cao

• Khu vực không có hệ thống thông gió

3. Quy trình 6 bước đánh giá và kiểm soát rủi ro an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc

 Bước 1: Thành lập nhóm đánh giá nguy cơ an toàn vệ sinh lao động

• Gồm đại diện ban an toàn, kỹ thuật, tổ trưởng các bộ phận

• Đào tạo về kỹ năng nhận diện rủi ro

 Bước 2: Liệt kê các hoạt động – vị trí – thiết bị có thể phát sinh rủi ro

• Sử dụng sơ đồ hiện trường hoặc bảng phân loại

• Ưu tiên khu vực có tần suất tai nạn cao trong 12 tháng

 Bước 3: Nhận diện từng nguy cơ tiềm ẩn

• Dựa theo tiêu chí: gây tổn thương gì, ảnh hưởng mức nào, xảy ra trong điều kiện nào

 Bước 4: Phân tích – đánh giá mức độ rủi ro (ma trận nguy cơ)

• Xác định: tần suất xảy ra × mức độ nghiêm trọng = mức rủi ro

• Sử dụng thang điểm từ 1–5

 Bước 5: Xây dựng biện pháp khắc phục – phòng ngừa

• Kỹ thuật: thay đổi thiết bị, lắp thêm cảnh báo

• Tổ chức: luân phiên ca kíp, giảm cường độ làm việc

• Hành vi: tập huấn, kiểm tra định kỳ

 Bước 6: Lập kế hoạch hành động an toàn, vệ sinh lao động và theo dõi định kỳ

• Phân công người phụ trách

• Theo dõi tiến độ thực hiện hàng tháng/quý

Mẫu kế hoạch hành động giảm thiểu rủi ro an toàn lao động

4. Công cụ và mẫu biểu doanh nghiệp có thể sử dụng trong an toàn, vệ sinh lao động

• Mẫu biểu nên chuẩn bị:

  • Bảng nhận diện nguy cơ – đánh giá rủi ro (Excel/PDF)

  • Biên bản kiểm tra an toàn định kỳ

  • Bảng phân công kiểm soát nguy cơ theo tổ đội

• Công cụ hỗ trợ:

  • Phần mềm quản lý An toàn vệ sinh lao động (gợi ý: SafetyMap, HSE Smart)

  • Sử dụng Google Sheet – Trello để theo dõi tiến độ cải thiện

5. Gợi ý biện pháp cải thiện môi trường làm việc trong tháng hành động an toàn, vệ sinh lao động

Trong khuôn khổ Tháng hành động về an toàn vệ sinh lao động năm 2025, các doanh nghiệp không chỉ cần treo băng rôn hưởng ứng, mà còn nên chủ động triển khai những hoạt động thực tiễn – đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao, giúp nâng cao nhận thức, cải thiện điều kiện lao động và xây dựng văn hóa an toàn lao động bền vững.

Dưới đây là những biện pháp cụ thể bạn có thể áp dụng ngay:

1. Tổ chức cuộc thi nội bộ: “Nhận diện nguy cơ – mỗi ngày một rủi ro” về an toàn vệ sinh lao động 

 Mục tiêu:

• Tăng cường khả năng quan sát và nhận biết nguy cơ tại nơi làm việc của nhân viên

• Khuyến khích phản hồi hai chiều giữa người lao động và bộ phận quản lý an toàn

 Cách triển khai:

• Mỗi ngày, nhân viên chụp ảnh một điểm nguy hiểm hoặc không an toàn trong khu vực làm việc → gửi về ban tổ chức

• Ghi chú rủi ro và đề xuất cách khắc phục

• Mỗi tuần trao phần thưởng cho “phát hiện nguy cơ hay nhất”

2. Gắn biển cảnh báo và poster tuyên truyền ở khu vực dễ phát sinh tai nạn trong an toàn, vệ sinh lao động

 Mục tiêu:

• Tăng tính trực quan và nhắc nhở liên tục tại các điểm nóng về an toàn

 Vị trí gợi ý:

• Cạnh máy cắt, tủ điện, khu vực dễ trơn trượt, nơi để hóa chất

• Thang bộ, hành lang thoát hiểm

 Nội dung:

• “Cảnh báo: Khu vực dễ vấp ngã – Không chạy!”

• “Chạm vào đây khi có cháy – Bình chữa cháy”

• “Bắt buộc đội nón bảo hộ khi làm việc”

3. Rà soát, sửa chữa hư hỏng nhỏ ảnh hưởng đến an toàn, vệ sinh lao động

 Ví dụ:

• Tay vịn cầu thang lung lay

• Ổ điện hở, dây điện không có ống bọc

• Lối thoát hiểm bị vật cản

 Cách thực hiện:

• Giao cho tổ bảo trì kiểm tra theo checklist an toàn định kỳ

• Lập danh sách “việc cần sửa trong tuần lễ ATVSLĐ”

4. Treo sơ đồ thoát hiểm, sơ đồ vị trí bình chữa cháy mới nhất

 Tại sao quan trọng?

• Nhân viên mới/khách đến thăm dễ dàng xác định lối thoát hiểm khi có sự cố

• Giúp quá trình diễn tập PCCC chính xác và nhanh chóng

 Lưu ý:

• Cập nhật sơ đồ theo vị trí thiết bị hiện tại

• Gắn tại cửa ra vào, hành lang, lối dẫn ra khu vực tập kết

5. Tổ chức buổi chia sẻ “5 phút an toàn đầu ca” về a toàn vệ sinh lao động 

Mục tiêu:

• Tạo thói quen bắt đầu ca làm bằng suy nghĩ về an toàn

Nội dung:

• Người quản lý nhắc lại 1 nội quy quan trọng

• Nêu 1 tình huống thực tế – hỏi cách xử lý

• Khen thưởng nhân viên trả lời đúng

6. Vinh danh “Tổ/nhân sự thực hiện An toàn vệ sinh lao động tốt nhất tháng”

 Mục tiêu:

• Ghi nhận nỗ lực của cá nhân và đội nhóm thực hiện tốt an toàn vệ sinh lao động

• Tạo động lực thi đua liên tục giữa các bộ phận

 Tiêu chí đánh giá gợi ý:

• Không để xảy ra sự cố nhỏ nào trong tháng

• Hoàn thành checklist kiểm tra an toàn đúng thời gian

• Đề xuất sáng kiến cải tiến môi trường làm việc

Kết luận

Việc tăng cường nhận diện nguy cơ rủi ro và chủ động triển khai biện pháp kiểm soát là bước đầu tiên nhưng có ý nghĩa sống còn trong chiến lược an toàn lao động của doanh nghiệp. Đừng đợi tai nạn xảy ra rồi mới hành động – hãy hành động từ hôm nay, bắt đầu từ những bảng đánh giá nhỏ nhất.