2. Quy định kiểm tra hệ thống báo cháy theo Luật PCCC 2025

 Theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP:

• Phải kiểm tra hệ thống báo cháy định kỳ hàng tháng

• Có sổ theo dõi riêng kèm chữ ký, kết quả, và đề xuất xử lý (nếu có)

• Đơn vị có hệ thống lớn phải có chứng chỉ vận hành hệ thống PCCC

3. Hướng dẫn 7 bước kiểm tra hệ thống báo cháy trong 15 phút

Bước 1: Chuẩn bị thiết bị kiểm tra

• Thang nhôm, khăn sạch (lau bụi đầu báo)

• Máy test đầu báo (nếu có) hoặc bật lửa/sáp khói (test thủ công)

• Bút, sổ ghi chép kết quả

Bước 2: Kiểm tra nguồn điện trung tâm báo cháy

• Trung tâm phải báo nguồn ổn định, đèn xanh bật

• Nếu mất nguồn chính → chuyển sang pin dự phòng

• Đèn báo lỗi (nếu có) phải tắt

Lưu ý: Nếu pin dự phòng yếu, đèn báo sẽ nhấp nháy → cần thay pin

Bước 3: Kiểm tra chuông báo – đèn chớp

• Dùng chức năng “Test toàn hệ thống” trên bảng trung tâm (nếu có)

• Chuông kêu to, đèn chớp sáng đều

• Nếu có khu vực không hoạt động → kiểm tra dây kết nối

Bước 4: Test đầu báo khói

• Đặt khăn đốt nhẹ (tạo khói) gần đầu báo → trung tâm báo tín hiệu sau 3–5s

• Lau bụi đầu báo bằng khăn sạch, đặc biệt nếu ở gần bếp/khu sinh hoạt

Bước 5: Test đầu báo nhiệt

• Dùng máy tạo nhiệt chuyên dụng hoặc test thực tế bằng thiết bị sinh nhiệt

• Đầu báo phải phát tín hiệu khi nhiệt độ tăng nhanh (khoảng 60–70°C)

Bước 6: Kiểm tra nút nhấn khẩn cấp

• Bấm nút nhấn → hệ thống lập tức báo động

• Sau đó reset lại bằng chìa chuyên dụng

Nếu nút bị kẹt – không phản hồi → cần thay ngay

Bước 7: Ghi vào sổ kiểm tra PCCC

• Ghi ngày kiểm tra, kết quả từng thiết bị

• Đề xuất thay thế nếu cần

• Ký tên người kiểm tra + lưu giữ trong hồ sơ nội bộ

4. Những lỗi thường gặp khi kiểm tra hệ thống báo cháy

Mặc dù hệ thống báo cháy có thể vận hành ổn định khi lắp đặt, nhưng nếu không kiểm tra hệ thống báo cháy định kỳ, bảo trì đúng cách, nhiều thiết bị sẽ mất khả năng hoạt động chính xác, gây ra cảnh báo sai (false alarm) hoặc không phản ứng khi có sự cố. Dưới đây là 5 lỗi phổ biến thường gặp nhất khi kiểm tra hệ thống báo cháy:

1. Đầu báo khói bị bụi bẩn, dầu mỡ hoặc mạng nhện bám kín

• Nguyên nhân: đặt gần khu vực có khói nhẹ (bếp, hành lang giao thông), không được vệ sinh

• Biểu hiện: đầu báo không phản ứng khi có khói thật, hoặc tự phát cảnh báo giả vào ban đêm

• Hậu quả: báo động sai làm gián đoạn hoạt động, nhân viên mất tin tưởng hệ thống

Cách khắc phục:

• Vệ sinh đầu báo bằng khăn mềm hoặc chổi lông mịn mỗi tháng/lần

• Tránh đặt gần quạt hút, cửa ra vào nhiều bụi

2. Chuông báo cháy không hoạt động do đứt dây hoặc lỏng tiếp điểm

• Nguyên nhân: lắp đặt sơ sài, lâu ngày không kiểm tra hoặc côn trùng làm tổ

• Biểu hiện: khi test không có âm thanh hoặc tiếng rất nhỏ

• Hậu quả: không cảnh báo được cho người trong tòa nhà → nguy hiểm khi xảy ra cháy

Cách khắc phục:

• Kiểm tra dây kết nối đến chuông, test nguồn cấp

• Sử dụng bộ test từ trung tâm hoặc nút nhấn khẩn cấp

3. Đèn chớp báo cháy không sáng khi mất điện

• Nguyên nhân: pin dự phòng yếu, mạch sạc pin lỗi

• Biểu hiện: đèn hoạt động khi có điện, nhưng tắt hoàn toàn khi cúp điện

• Hậu quả: không đủ tín hiệu cảnh báo bằng ánh sáng khi có sự cố

Cách khắc phục:

• Test chế độ hoạt động bằng cách ngắt điện tổng

• Nếu đèn không sáng → thay pin hoặc thay đèn mới

4. Nút nhấn khẩn cấp bị kẹt hoặc lún không bật lại

• Nguyên nhân: sử dụng không đúng cách, nút kém chất lượng, không reset sau lần bấm trước

• Biểu hiện: bấm thử không có tín hiệu, hoặc nút không bật trở lại

• Hậu quả: nhân viên không thể kích hoạt báo cháy khi cần

Cách khắc phục:

• Reset nút bằng chìa chuyên dụng sau mỗi lần test

• Thay nút nếu bị kẹt cứng hoặc hư hoàn toàn

5. Không ghi chép kết quả kiểm tra vào sổ theo dõi

• Nguyên nhân: bỏ qua bước hành chính, không có người phụ trách rõ ràng

• Biểu hiện: không có hồ sơ trình khi cơ quan kiểm tra đột xuất

• Hậu quả: bị xử phạt từ 5 – 10 triệu đồng theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP

Cách khắc phục:

• Sử dụng mẫu sổ in sẵn (PDF, Excel) để ghi rõ: ngày – người kiểm tra – thiết bị – tình trạng

• Lưu hồ sơ trong ít nhất 12 tháng

5. Mức xử phạt nếu không kiểm tra hệ thống báo cháy

Chi tiết Nghị định 144/2021/NĐ-CP – xử phạt vi phạm PCCC

Kết luận

Kiểm tra hệ thống báo cháy không tốn nhiều thời gian – chỉ cần 15 phút mỗi tháng, bạn đã có thể ngăn ngừa một vụ cháy tiềm ẩn. Quan trọng hơn, việc kiểm tra định kỳ còn giúp bạn tuân thủ luật pháp, tránh bị xử phạt khi có kiểm tra bất ngờ.

Bảo vệ doanh nghiệp – bắt đầu từ việc kiểm tra báo cháy mỗi tháng.